e-Sağlık, Tele-tıp, Mobil Sağlık ve Dijital Hastane Uygulamaları (Hollanda Örneği)
eSağlık; bilişim ve iletişim teknolojilerinin (ağ bağlantıları, mobil yazılımlar, robotik uygulamalar, akıllı cihazlar, veri tabanları, video konferans vb.) sağlık hizmetlerinde kullanılması ile hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavi edilmesi, izlenmesi ve sağlığın yönetilmesi” olarak tanımlamıştır. Gelişmiş ülkelerde, artan yaşlı nüfusun sağlık hizmetlerine olan talebi, coğrafi ve ekonomik nedenlerden dolayı sağlık hizmetlere ulaşımda yaşanan sorunlar, hasta bekleme listelerinin uzunluğu, artan sağlık hizmeti maliyetleri, kronik, engelli ve yaşlı hastaların takibi, sağlık hizmeti sunanların ve hastaların bilgiye olan ihtiyacı, günümüz toplumunun mobilize yaşam şekli ve birey odaklı sağlık hizmeti talebinin artması gibi etkenlerden dolayı, salt hastane odaklı sağlık hizmeti sunumu günümüzde tek başına yeterli olmamaktadır. Bu kapsamda sağlık hizmetlerinde dönüşüm yapmak ve geliştirmek isteyen bazı ülkeler bilişim ve iletişim teknolojilerini de kullanarak “eSağlık sistemine” geçiş yapmışlardır. Bu kapsamda “Tele-tıp, Mobil Sağlık, Dijital Hastaneler, Robotik Sağlık, Elektronik Sağlık Kayıtları” gibi uygulamalar hayata geçirilmiştir. Bu çalışmanın amacı son yıllarda uygulamaya konulan eSağlık sisteminin teorik ve pratik boyutlarının ele alınması ve dünyanın en iyi sağlık sistemlerinden birisine sahip olan Hollanda’da klinik düzeyde uygulanan “eSağlık Sisteminin” iyi uygulama örneği (best practice) olarak incelenmesidir. Bu çalışmanın teorik kısmı; eSağlık konusunda hazırlanan Dünya Sağlık Örgütü, Hollanda Sağlık Bakanlığı Raporları ve yapılan akademik çalışmalar incelenerek hazırlanmıştır. Çalışmanın saha araştırması ise; 5-12 Haziran 2016 tarihleri arasında eSağlık konusunda öncü ülkelerden birisi olan Hollanda’ya gidilip eSağlık konusunda ilgili uzman ve kurumlarla yapılan mülakat baz alınarak hazırlanmıştır. eSağlık sistemi uygulanan ülkelerde hastaların büyük bir çoğunluğu (%70-80) birinci basamakta tutulmuştur. Bu sayede sağlık harcamalarında tasarruflar sağlanmıştır. İlgili kliniklerinde hasta bekleme süreleri azalmış ve hizmete ulaşım kolaylaşmıştır.
daha fazlasını okuSağlık Çalışanlarının Hasta Haklarına Yönelik Tutumlarının Araştırılması: Farabi Hastanesi Örneği
Hasta hakları, hastalar için karşılanması gereken temel gereksinimleri ifade eder. Bununla birlikte hastane çalışanlarının hasta haklarına yönelik tutumlarının belirlenmesine yönelik yeterince çalışma olmadığı düşünülmektedir.
Bu çalışma; Trabzon, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Farabi Hastanesinde gerçekleştirildi. Araştırmaya 125 Farabi hastanesi çalışanı gönüllü olarak katıldı. Katılımcılar, görevleri gereği hastayla doğrudan iletişim kuran; tıbbi sekreter, güvenlik görevlisi ve hemşirelerdir. Çalışma, 5’li Likert anketi ölçeğiyle yapılmıştır.
Sağlık çalışanlarının hasta haklarına yönelik genel tutumlarının olumluluk düzeyinin yüksek (3.81) olmasına karşın, uygulama alanlarına inildiğinde yargılarının değişebildiği görülmektedir. Sağlık çalışanlarının iletişim ve bilgi alma (3.35), yönetsel (3.36) ve tıbbi hizmetlerde (3.27) hasta haklarına yönelik tutum düzeylerinin orta düzeyde olduğu görülmüştür.
Sağlık çalışanlarının hasta haklarına yönelik tutumlarının ortalama olumluluk düzeyi (3.34) orta düzeyde olup, hasta haklarına uygun sağlık hizmeti verilebilmesi için bu düzeyin yükseltilmesi gerekmektedir. Sağlık çalışanlarının, kendilerinin de ifade ettiği (%82.4) gibi, hasta hakları konusunda hizmet içi eğitime ihtiyaçları vardır.
Hastalar Ne İster?
Klasik ifadeyle sağlık, “bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik hali” olsa da, bunu sağlamak çok mümkün gözükmemektedir. İmtihan için dünyaya gelmiş olan insanın önemli sınavlarından birisi de hastalıktır.
daha fazlasını okuHastalık mı? Hasta mı? İnsan mı?
Olaylara veya kişilere bakış açımız, algımızı, tutum ve davranışlarımızı, nihai olarak sonuçları değiştirir. Sağlık hizmeti sunan hekim ve sağlık çalışanlarının da hizmet alıcılara bakışları verilecek hizmetin mahiyeti büyük ölçüde farklılaştırmaktadır. Bu bakış açılarını bir yönüyle hastalık, hasta ve insan olarak sınıflaya biliriz.
daha fazlasını okuRefakatçi
Ayşe hanımın annesi rahatsızdı. Doktor, ameliyat olması gerektiğini söyledi. Annesinin hastanede kaldığı sürede onunda annesine refakat etmesi gerekiyordu. Bu süre en az bir hafta belki de daha çok zaman alacaktı. Eşi çalışıyordu. Evde çocuklar ne olacaktı. Gurbetteydiler, başka bir yakınları da yok ki yardım alsın. Annesi kızım sakın beni orda yalnız bırakma diyordu. Annesi hastaneden ve orda başına geleceklerden korkuyordu.
daha fazlasını oku
