Posted by: Sedat Bostan 5 ay, 3 hafta ago

Türkiye-Kosova İlişkileri Bağlamında Sağlık Sektöründe Fırsatlar Çalıştayı

Sonuç Raporu

Tarih: 27 Mayıs 2024

Yer: Prizren, Kosova

Giriş

 Prizren’de, Türkiye Uluslararası Stratejik Sağlık Araştırma Merkezi Derneği (USSAM) ve Kosova Uluslararası Bilimsel Araştırma Vakfı (UBAV) iş birliğiyle “ Türkiye-Kosova İlişkiler Bağlamında Sağlık Sektöründe İşbirliği Fırsatlar Çalıştayı”  düzenlenmiştir. Çalıştayın amacı, Kosova  sağlık sistemi ve sağlık alanındaki eğitim durumunun tanınması ve iki ülke arasına akademik boyutta sağlık alanındaki iş birliği fırsatlarını keşfetmek ve sağlık sistemlerinin gelişimine katkıda bulunmaktır.

 İşbirliği ve Protokoller

 Çalıştay, üniversiteler arası işbirliği, protokoller ve ikili işbirlikleri ele alınmıştır. Katılımcılar arasında tanışma sağlanmış ve mevcut Kosova sağlık sistemi hakkında Dernek Başkanı Sayın Dr. Ergin Kola tarafından bilgiler paylaşılmıştır.

 Sağlık Sistemi Yapılanması

 Çalıştayda, Kosova'nın sağlık bakanlığı yapılanması, sistemi ve taşra teşkilatı hakkında bilgiler verilmiştir. Sağlık sistemi yapılanmasının kuruluş aşamasından kısa bilgiler sunulmuş, ancak çalışılan yerlerdeki kesintilerin sağlık sistemine aktarılmadığına dikkat çekilmiştir.

 Sağlık Hizmetleri ve İdari Durum

 Çalıştayta, hastane masrafları, ödemeler ve sağlık hizmetlerinin genel durumu ele alınmıştır. Emekliler ve gazilerin ödeme yapmadığı, günlük hastane masraflarının 30 euro civarında olduğu, ilaç ödemelerinin %100 hastalar tarafından karşılandığı vurgulanmıştır. Ayrıca Türkiye-Kosova arasındaki sağlık ilişkilerine değinilerek, her yıl yaklaşık 100 hastanın Türkiye’ye getirilerek ücretsiz tedavi edildiği ve Türk sağlık haftasının düzenlendiği, bu haftada Türkiye’den giden hekimlerin Kosova’da hastalara hizmet verdikleri ve cerrahi operasyonlar yaptıkları ifade edilmiştir.

 Sağlık Hizmetlerinin Yapılanması ve Teknolojik Gelişmeler

 Oturumda, Kosova'daki hastane ve sağlık hizmetlerinin yapılanması ele alınmıştır. Toplamda 7 bölgede birer devlet hastanesi bulunduğu, belediyelere ait sağlık ocaklarının olduğu ve özel hastanelerin genellikle Priştine'de bulunduğu belirtilmiştir. Teknolojik gelişmelerin henüz yaygın olmadığı, ancak dijital dönüşüm sürecinin başladığı ifade edilmiştir.

 Pandemi Dönemi ve Sağlık Sektörü Destekleri

 Oturumda vurgulanan önemli bir konu, pandemi döneminde Türkiye ve Avrupa gibi ülkelerden gelen yardımların sağlık sektörünü desteklemesidir. İlaç, aşı ve diğer yardımlarla hastanelerin desteklendiği ve pandemi döneminde sağlık çalışanlarının olağanüstü bir şekilde çalıştığı belirtilmiştir.

 Hekim Maaşları ve Bekleme Süreleri

 Katılımcıları, doktor maaşlarının 2000-3000 euro civarında olduğunu ve hizmet sırası bekleme sürelerinin uzun olduğunu belirtmişlerdir. Bu durum, sağlık sistemlerindeki bazı yapısal zorlukları ortaya koymaktadır.

 Üniversiteler ve Sağlık Eğitimi

 Kosova'da 7 devlet ve 3 köklü özel üniversitenin bulunması, ancak sağlık yönetimi bölümü açısından doğrudan bir bölüm olmaması ve denklik sorunları yaşanması ele alınmıştır. Bu durum, sağlık alanında eğitim ve uzmanlık programlarının geliştirilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır.

 Hastalık Profili ve Sorunlar

 Kosova’da, kalp rahatsızlıklarının en yaygın olduğu, kanser vakalarının arttığı ve ortalama ömrün AB ülkelerinden önemli ölçüde düşük seviyede olduğu belirtilmiştir. Bu noktada, kanser vakalarının artışında etkili olan faktörler tartışılmıştır.

 Sonuç ve Öneriler

 Çalıştayda elde edilen bulgular doğrultusunda aşağıdaki öneriler geliştirilmiştir:

 Türkiye ve Kosova arasındaki sağlık iş birliğinin artırılması için daha fazla protokol ve ikili anlaşma yapılmalıdır.

Sağlık sisteminin yeniden yapısal olarak tasarlanması, teknolojik altyapısının güçlendirilmesi ve dijital dönüşüm sürecinin hızlandırılması gerekmektedir.

Sağlık hizmetlerine erişim ve kalite konusunda iyileştirmeler yapılmalıdır, özellikle ilaç temini ve hasta ödemeleri konusunda politika değişiklikleri düşünülmelidir.

Hekim göçünün önlenmesi ve sağlık personelinin motivasyonunun artırılması için çalışmalar yapılmalıdır.

Sonuç olarak, bu çalıştay raporu sağlık ve sağlık eğitimi alanında Türkiye ve Kosova arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi önermektedir. Katılımcılara ve organizatörlere teşekkür ederiz.

Katılımcı Listesi