Sağlık hizmetleriyle ilgili geliştirilmiş birçok (JCI, Dijital Hastane, Sağlıkta Kalite Standartları vb.) akreditasyon sistemi olduğu bilinmektedir. Bu sistemler ölçümlerini kendi odakları doğrultusunda daha çok fiziksel, sistemsel ve teknik unsurlar üzerinden yapmaktadırlar. Bu sistemler, sağlık hizmeti alım süreçleri ve sonuçlarını daha çok verimlilik, hasta güvenliği ve yapısal iyileştirmeler üzerinden yapmaktadırlar. Bu yönüyle mevcut sistemler hastaların duygusal beklenti ve tercihlerini sağlık sisteminin merkezine taşıyacak bir paradigmadan uzak kalmaktadırlar.
Bu bağlamda değerlendirme sürecini hasta üzerinden yapan ve sağlık hizmetlerini “hastanın kabulüne ve hissiyatına” göre ölçen ve odak noktası hasta olan yeni bir yaklaşıma ihtiyaç olduğu literatür ve saha araştırmalarımız sonucunda tespit edilmiştir. Bu kapsamda yapılan literatür ve saha çalışmalarında hastaların “hasta dostu sağlık hizmetleri ve hastanelerinden” beklentilerinin bileşenleri olarak; Şefkat, İlgi, Güleryüz, Samimiyet, Hevesli olmak, Güven, Nezaket gösterme, Zaman ayırma, Anlayışlı (empatik) olma ve Vefa gösterme gibi kavramların ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla “Hasta Dostu” konseptinin bu kavramlar üzerine inşa edilmesi ve geliştirilmesi düşünülmüştür.
Bizler, “hasta dostu sağlık hizmetleri ve hastane” konseptiyle özgün ve milli bir standart ölçüm seti, ödül sistemi, orta vadede sertifikasyon, uzun vadede ise bu yapının geliştirilerek uluslararası düzeyde bir akreditasyon sistemine dönüştürülmesini hedeflenmekteyiz.
2018 yılından itibaren başlayan saha araştırmalarımız sonucunda ulaştığımız verileri değerlendirmek ve alanın uzmanlarının görüşlerine başvurmak amacıyla 22 Mart 2019 tarihinde, Ordu Üniversitesinde “hasta dostu sağlık hizmetleri ve hastane çalıştayını” organize ettik. Çalıştaya Uluslararası Stratejik Sağlık Araştırmaları Merkezi (USSAM) düzenleyen kuruluş olrak, Hasta Hakları ve Sağlıklı Yaşam Derneği (HAKSAY), Türkiye Özel Hastaneler Derneği (OHSAD) ve Üsküdar Üniversitesi destekleyen kuruluşlar olarak katkı sağladılar.
Çalıştaya sağlık yönetimi, sağlık sosyolojisi, psikoloji, adli tıp, dahili, cerrahi ve temel tıp, hemşirelik, kalite, kamu ve özel hastane yöneticileri ve konuyla ilişkili bilim disiplinlerinden teorisyenler ve saha uygulamacıları katılmaktadır. Çalıştayda “Hasta Dostu” kavramı sistemli ve bilimsel bir zeminde somutlaştırılmaya çalışdı. Bu yönüyle bu çalıştay Türkiye ve Dünya’da bu konunun bilimsel bir alana taşınması adına ilk çalışma olması nedeniyle önem arz etmektedir.
“Hasta dostu sağlık hizmetleri ve hastane” çalıştayından elde edilen kavramsallaştırmalar üzerinden bir ölçek geliştirildi. Ölçeğin pilot çalışmaları sahada yapılarak, ölçeğin güvenirliği ve geçerliliği test edildi. Bu pilot çalışmaların neticesinde “İnegöl Devlet Hastanesine” 20-23 Haziran 2019 tarihinde Üsküdar Üniversitesinin ev sahipliğinde, Ordu üniversitesi ve USSAM’ın işbirliği ile düzenlenen 4. International Health Sciences and Management Conference’de “hasta dostu sağlık hizmetleri ve hastane oturumunda” ödülü verildi ve konu bilimsel olarak tartışıldı.
Hasta Dostu Sağlık Hizmetleri ve Hastane Ödüllerinin verilmesinde izlenmesi gereken yolu gösteren Rehber hazırlandı. 2020 yılında ödül için başvuru yapmak isteyen hastane ve sağlık kurumları için başvuru dönemi açıklandı.
Web Sayfası: http://www.hastadostusaglik.com/?SyfNmb=1
Doç. Dr. Sedat Bostan, USSAM/ Ödül Komisyonu Başkanı
Doç. Dr. Taşkın Kılıç, Ödül Komisyonu Eş-Başkanı
