Bu yıl 3-5 Mayıs 2023 tarihleri arasında, “8. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yönetimi Kongresi” Karadeniz Teknik Üniversitesinin ev sahipliğinde gerçekleştirilmiştir. Kongrenin sosyal programı kapsamında ise Sümela, Uzungöl, Ayder Yaylası ve Batum’a gezi ve 4 Mayıs Perşembe akşamı Gala Yemeği yer almıştır.
Kongrenin 3 Mayıs Çarşamba sabahı açılış töreninde Kongre düzenleme Kurulu Başkanı ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sedat Bostan bir konuşma yaparak kongrenin ilk gününden bu gününe tarihçesini özetlemiş ve bu yılın temasının Sağlıkta İnsan Kaynakları ve İstihdamı olarak belirlendiğini açıklamıştır.
Daha sonra söz alan Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yrd. Prof. Dr. Neslihan Saruhan Güler bu tür bilimsel etkinliklerin önemine dikkat çekmiş ve ev sahipliği yapmaktan memnuniyet duyduklarını dile getirmiştir.
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yrd. Mehmet Çelebi, açılış konuşmasında bilimsel çalışmalarda sektör temsilcilerinin bulunmasının yararlarına dikkat çekmiştir.
Trabzon İl Sağlık Müdürü Dr. Hakan Usta ise sağlık alanında bu tür etkinliklerin olmazsa olmaz olduğunu söyleyerek, kendisinin de öğleden sonraki panelde konuşmacı olmaktan ve sağlık yönetimi alanında sahada elde ettiği birikimleri bilim insanlarıyla ve genç yöneticilerle paylaşmaktan mutluluk duyduğunu açıklamıştır.
Açılış konuşmalarının sonuncusunu ev sahipliği yapan ve kongrenin de onursal başkanı sıfatını taşıyan Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı yapmıştır. Prof. Dr. Çuvalcı konuşmasında uluslararası çapta ve ülkemizden de geniş katılımlı böyle bilimsel etkinlikleri düzenlemenin zorluğuna dikkat çekmiş, kendisinin bu kongrede olduğu gibi her zaman bilimsel çalışmaları desteklediğini belirtmiş, kongreyi düzenleyen akademisyenleri kutlayarak, misafirlere “hoş geldiniz” demiştir.
Sabah seansının tek oturumunda Prof. Dr. Haydar Sur moderatörlüğünde ana konuşmalara yer verilmiştir. İlk ana konuşmacı olarak yurt dışından çevrimiçi ortamda Dünya Sağlık Örgütü İnsan Kaynakları Koordinatörü Dr. Jim Campbell söz almış ve 45 dakikalık bir konferans vermiştir. Dr. Campbell konuşmasında önce dünyada sağlık insan gücünün sayısal durumunu ve ülkelere-kıtalara göre dağılımını ortaya koymuş, daha sonra 21. Yüzyılda bütün ülkelerde yaşanan nitelikli sağlık insan gücü sıkıntısına çözüm olabilecek öneriler üzerinde durmuştur. Özellikle yetişmiş sağlık insan gücünün az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkelere göç etmesiyle, zaten kıtlığın büyük boyutta yaşandığı bu ülkelerde, dış göçlerin bu ülkeleri hizmet veremez hale getirdiğini söylemiştir. Sağlık insan gücü yetiştirmenin hem zaman alıcı hem de pahalı yatırım olması nedeniyle bu ülkelere destek olunmasının önemine dikkat çekmiştir. Gelişen sağlık teknolojileri ve bilişim olanaklarının, yaşlanan dünya nüfusunun ve toplumların sağlık sistemlerinden beklentilerinin gittikçe artıyor olmasının sistemleri yeniden düzenlememizi zorunlu hale getirdiğini belirtmiştir. Dr. Campbell Türkiye’yi de sağlık insan gücü açısından ele alarak OECD ülkeleri ile karşılaştırmış ve ülkemiz için önerilerde bulunmuştur.
İkinci ana konuşmayı Taiwan’dan School of Medical Informatics, Chung Shan Medical University’den Prof. Dr. Chi-Chang CHANG yapmış ve Taiwan’da sağlık hizmetlerinde tıp alanında yapay zeka yoluyla yerleşik modellerin ne şekilde değiştiğini ayrıntısıyla açıklamıştır. Prof. Chang gelecekte sağlık hizmetlerinin finansmanı ve sunumunda köklü değişimlerle yepyeni hizmet modellerinin oluşacağını belirtmiştir.
Öğleden sonra seansında ilk oturum Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Akif Çinel Başkanlığında yapılmıştır. Trabzon İl Sağlık Müdürü Dr. Hakan Usta, KTÜ Farabi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Celal Tekinbaş, Trabzon Medical Park Yıldızlı Hastanesi Genel Müdürü Dr. Abdullah Cantürk ve Ordu Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Kaya panele konuşmacı olarak katılmışlardır. Panelde hekimlerin eğitim, istihdam ve çalışma koşulları kamu ve özel hizmet perspektiflerinden ele alınıp tartışılmıştır. Son konuşmacı Prof. Dr. M. Muhsin Kalkışım, edebiyatçı hekimlerden örnekler sunmuştur.
İkinci oturumda moderatör olarak Karadeniz Teknik Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tamer Taşdemir konuşmacı olarak ise Trabzon Diş Hekimleri Odası Başkanı Dt. Önder Taşan görev almıştır. Dt. Taşan hem kamuda hem de özel muayenehane diş hekimliğinde uzun yıllar çalışmalarına ve Oda Başkanlığı ile elde ettiği deneyimlere yer vermiş ve çarpıcı önerilerde bulunmuştur.
4 Mayıs Perşembe günün ilk oturumunun moderatörlüğü Kongre Başkanı Prof. Dr. Sedat Bostan yapmıştır. Panelde sağlık yönetimi bölümü mezunlarının eğitim, istihdam ve çalışma koşulları tartışılmıştır. Kamudaki durumu Trabzon Kamu Hastaneleri Başkanı Dr. Oğuz Kara, özel kesimdeki durumu da Trabzon Medical Park Karadeniz Hastanesi Genel Müdürü Tuğba Altın ele alarak her iki perspektifi de ortaya koymuşlardır.
Ardından Filistin’den gelen Kudüs Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Motasem Hamdan, sağlık çalışanlarının maruz kaldıkları sağlıkta şiddeti birçok boyutu ile katılımcılara ifade etmiştir.
Gününün sonunda ise ülkemizdeki bütün üniversitelerin sağlık yönetimi bölüm başkanlarının yüz yüze veya çevrimiçi katılımlarıyla Prof. Dr. Mahmut Akbolat’ın koordinatörlüğünde Sağlık Yönetimi ÇEP Taslak dokümanı üzerinde son görüşmeler yapılmış ve 19 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak SABDEK toplantısında sunulmaya hazır hale getirilmiştir.
Günün ikinci panelinde ülkemizde sağlık turizmine yeni açılımların nasıl yapılabileceği tartışılmıştır. Moderatörlüğünü Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Sağlık Komisyon Başkanı Mehmet Üçüncüoğlu’nun yaptığı panelde Tıp Hukuku Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Hakan Hakeri ve Atılım Üniversitesi İşletme Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dilaver Tengilimoğlu konuşmalar yapmıştır. Prof. Dr. Hakeri konuşmasında sağlık turizmi uygulamalarında yaşanan hukuki sorunlar ve çözüm yolları üzerinde durmuş, Prof. Dr. Tengilimoğlu da ülkemizin sağlık turizmi açısından dünyadaki yeri, avantajları ve dezavantajlarını ortaya koyarak üst düzeylerde olabilmemiz için öneriler sunmuştur.
Üçüncü panel bilimsel yayınların incelenmesinde yaşanan etik sorunlar konusunda olmuştur. Panelin moderatörlüğünü Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı ve Sağlık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Haydar Sur yapmıştır. Konuşmaları ise Sakarya Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mahmut Akbolat ve Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ramazan Erdem yapmıştır. Panelde etik konular ve sıklıkla yaşanan sorunlar ele alınmış ve konuşmalar özellikle genç akademisyenler ve doçent adayları tarafından büyük ilgi görmüştür.
Arada gerçekleştirilen söyleşinin moderatörlüğünü Ordu Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Taşkın Kılıç yapmış, konuşmacı olarak ise ABD University of Alabama at Birmingham’dan Prof. Dr. Robert Weech Moldanodo katılmıştır. Prof. Dr. Moldenado ABD’de lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde sağlık yönetimi eğitimlerini ayrıntısıyla anlatmış ve ülkemizdeki eğitimler ile karşılaştırma yapmaları için katılımcılara ayrıntılı bilgi vermiştir. Aynı sunum bölüm başkanları toplantısında tekrar gerçekleştirilmiştir.
Günün son panelinde sağlık insan gücü olarak eczacılığın durumu ele alınmıştır. Panelin moderatörlüğünü Karadeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Özgen yapmıştır. Konuşmacı olarak TEB 18. Bölge Trabzon Eczacı Odası Başkanı Uzm. Ecz. Özlem Uğurbaş Arslan, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Selin Doğan, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Yeşim Kaya Yaşar ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Sevda Türk yer almıştır.
Kongrenin üçüncü ve son gününde ilk oturumda Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Musa Özata moderatörlüğünde yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tez çalışmaları ve bununla ilgili sorunların grupça tartışıldığı Doktora Tez Kolokyumu gerçekleşmiştir. Yoğun bir ilginin olduğu oturum 3 saat devam etmiş ve daha önceden seçilmiş olan üç doktora öğrencisi, doktora tez çalışmalarını sunmuşlar ve katılımcıların tezlerin geliştirilmesi için önerilerde bulunmuşlardır.
İkinci oturumda ülkemizde diyetisyenlerin çalışma ve istihdam koşulları ele alınmıştır. Panelin moderatörlüğü Karadeniz Teknik Üniversitesi SBF Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Neslihan Saruhan Güler tarafından yapılmış ve konuşmacı olarak Karadeniz Teknik Üniversitesi SBF Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyesi Dr. Öğr. Üyesi Gülşen Delikanlı Akbay ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesinden ve Türkiye Diyetisyenler Derneği Trabzon İl Temsilcisi Uzm. Dyt. Osman Zeki Kahriman katılmıştır.
Üçüncü oturumda sağlıkta kanıta dayalı karar verme yaklaşımları, sağlık teknolojisi değerlendirme yöntemi ile ilgili konular ele alınmıştır. Panel başkanlığını Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Sevil Serin yapmıştır. Konuşmacı olarak Sağlık Bakanlığı Araştırma, Geliştirme ve Sağlık Teknolojisi Değerlendirme Daire Başkanı Sultan Oğraş ve sağlık teknolojisi değerlendirme uzmanları Dr. Banu Ayar, Gülcan Tecirli, Mustafa Kılıç, Olgun Şener katılmışlardır.
Kongrenin son panelinde hemşirelik mesleğindeki insan gücünün sorunları ve çözümler ele alınmıştır. Moderatörlüğünü Karadeniz Teknik Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevilay Hintistan’ın yaptığı oturumda KTÜ Farabi Hastanesi Başhemşiresi Sevgi Danacı, Fatih Devlet Hastanesi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Gökçen Yavuz ve Özel İmperial Hastanesi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Ayşe Şarlı konuşma yapmışlardır.
Ayrıca online ortamda; sağlık sistemleri, çalışan memnuniyeti, kanser araştırmaları ve Fizyoterapistlerin çalışma koşulları hakkında üç ayrı panel daha düzenlenmiştir.
Prof. Dr. Taşkın Kılıç moderatörlüğündeki ilk online panelde; Prof. Dr. Farzandene Ali Jan ve Assoc. Prof. Vinaytosh Mishra, sağlık çalışanı memnuniyeti ve sağlık sistemi hakkında sunumlar yapmışlardır.
Prof. Dr. Chi-Chang Chang moderetörlüğünde bir gurup Tayvan’lı bilim insanı Kanser araştırmalarındaki yeni gelişmeleri tartıştır.
KTU, Fizyoterapi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Arzu Erden moderatörlüğünde Türkiye’de ve dünyada Fizyoterapistlerin çalışma şartları Dr. Reyhan Özgöbek ve Doç. Dr. Esra Doğru Hüzmeli tarafından gündeme taşınmıştır..
Kongre çerçevesinde üç gün boyunca yüz yüze ve çevrimiçi olarak 200’ü aşkın Sağlıkta İnsan Kaynakları ve Sağlık yönetimi alanında sözel bildiri sunumu yapılmıştır. Bu bildiriler aşağıda listelenen oturum başlıklarında gerçekleşmiştir:
• Hastane Yönetimi
• Sağlık Kuruluşlarında Örgütsel Davranış
• Sağlık Hizmetlerinde İnovatif Teknolojiler
• Sağlık İnsan gücü
• Etik ve Hasta Hakları
• COVID_19 ve Sağlığa Etkileri
• Sağlık İnsangücü Kaybı
• Sağlık Politikası
• Sağlık Ekonomisi
• Sağlık Profesyonellerinin Örgütsel Davranışı
• Halk Sağlığı
• Sağlık Sektöründe İnsan Kaynakları Yönetimi
Dört yüz kişinin fiziki ve 200 kişinin çevrimiçi katılımıyla kongre sağlık yönetimi alanında yaşanan güncel gelişmeleri her açıdan ortaya koyan ve gelecekte yapılması gerekenler konusunda önemli öneriler sunan özelliğiyle alana büyük katkılar sağlayan bir etkinlik olarak tamamlanmıştır.
Prof. Dr. Haydar SUR
Üsküdar Üniversitesi
Kongre Onur Konuğu